Mogelijke bijwerkingen coronavaccin vragen om uniek coderen
Zodra het vaccin van een farmaceutisch bedrijf groen licht heeft gekregen, staat snelheid op één. Zonder unieke barcodes blijft de traceerbaarheid echter een ‘black box’. Exacte registratie is dus noodzakelijk. Dit betekent ieder vaccin uniek coderen met barcodes, waar nu nog geen plannen voor zijn.
Welke patiënt heeft welk vaccin gekregen, wanneer moet hij een tweede vaccin krijgen? En als er bijwerkingen zijn van het vaccin, hoe kunnen we de gevaccineerde makkelijk vinden? Cruciale vragen bij het vaccinatieprogramma, zeker als er verschillende vaccins worden gebruikt. Het is dus noodzakelijk dat vaccins uniek worden gecodeerd, net zoals we in de zorg willen bij geneesmiddelen en medische hulpmiddelen. Het liefst per individueel item. Zo kun je het vaccin koppelen aan een patiënt en wordt traceerbaarheid mogelijk.
Belang scanbare code op ieder individueel vaccin
Ziekenhuisapotheker Tjalling van der Schors is bestuurslid is van de European Association of Hospital Pharmacists en lid van het GS1 Global Healthcare Leadership Team. Op nrc.nl -woensdag 9 december- benadrukt hij het belang van een scanbare code op ieder individueel vaccin om elke inenting eenvoudig te kunnen vastleggen.
'Als er iets fout gaat, wil je weten wie welk vaccin heeft gekregen'
Om toekomstig tasten in het duister te voorkomen, zal elk los flesje met coronavaccin traceerbaar moeten zijn en de registratiesystemen op elkaar zijn aangesloten. Want, zegt Van der Schors: “Als er iets fout gaat, moet precies bekend zijn welk vaccin iemand heeft gekregen, zowel merk als levering. Dat heb je nodig om een product terug te roepen.”
Snelheid heeft prioriteit
Zo’n systeem, waarin wordt vastgelegd wie precies welk coronavaccin krijgt, is volgens Van der Schors essentieel voor de veiligheid van de coronavaccins, die momenteel snel en massaal door verschillende farmaceuten worden ingevoerd. Dat systeem is echter nog niet ontwikkeld. Vanwege de acute noodzaak van een goed vaccin - door de zware druk op de gezondheidszorg en diverse andere sectoren - heeft snelheid van de invoering prioriteit. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stemde er daarom mee in om alleen een batch, bestaande uit 975 flesjes, van een traceerbare code te laten voorzien.
Traceerbaarheid is van vitaal belang, omdat het kan garanderen dat de COVID-19-vaccins veilig, effectief en op de juiste manier worden gedistribueerd. De WHO ziet de noodzaak van goede traceerbaarheid in de keten, maar ook dat de basisvoorwaarden daarvan per land erg kunnen verschillen. Op haar website geeft de WHO onder meer ook aan dat ‘er al vragen zijn gerezen over de beste aanpak om technologieën in te zetten voor geautomatiseerde traceerbaarheid van producten en informatie.’
Registratie in het bestaande medicatiedossier
Van der Schors zegt in het NRC dat hij alle vertrouwen heeft in de werking van de nieuwe vaccins die de farmaceuten hebben ontwikkeld, maar dat hij het ontbreken van een code per individueel vaccinflesje zorgelijk vindt. Ieder vaccin kan immers bijwerkingen geven. “Het is nu niet makkelijk te traceren van welke batch iedere ingeënte persoon zijn vaccin kreeg.”
'Unieke identificatie met GS1 standaarden: dan weet je waar het vaccin is geproduceerd, hoe het is vervoerd en onder welke omstandigheden het is verwerkt'
Hans Lunenborg, sectormanager bij GS1 Nederland, is het volledig met Van der Schors eens. “Het zou beter zijn als het vaccin met een unieke code op individueel niveau wordt gecodeerd en niet alleen op een doos waar bijna duizend flesjes in zitten. Bovendien is het vanwege de traceerbaarheid in de keten (van bron tot aan de inenting), belangrijk dat het GS1 barcodes zijn. De GS1 standaarden kunnen namelijk ieder product uniek identificeren. Ze zorgen ervoor dat je weet waar het vaccin is geproduceerd, hoe het is vervoerd en onder welke omstandigheden het is verwerkt. Want bij de inenting staat natuurlijk centraal dat alles zo veilig en betrouwbaar mogelijk gebeurt.”
Individueel vaccin traceerbaar maken
Vanwege de privacyregelgeving is het nu nog niet duidelijk in welk systeem de vaccinatiegegevens van een individu zullen worden opgeslagen. In geval van een bijwerking moet aan de hand van het serienummer kunnen worden achterhaald welk vaccin gegeven is.
'Is hij ingeënt? Welk medicijn gebruikt hij nog meer? Is hij allergisch?'
Volgens Van der Schors zou de registratie in het bestaande medicatiedossier moeten worden opgenomen: “Daar staat alles al van die persoon, mits die er toestemming voor heeft gegeven. Je wilt dat ook weten als iemand wordt opgenomen in het ziekenhuis: is hij ingeënt? Welk medicijn gebruikt hij nog meer? Is hij allergisch?”