Digitalisering en duurzaamheid steeds meer hand in hand

Willen bedrijven in de toekomst levensvatbaar blijven, zullen ze ook snel een duurzame business moeten realiseren. Frits van den Bos en Jan Merckx over het snel veranderende digitale businessmodel

We leven in een verbonden wereld. De digitalisering en het internet veranderen de wereld om ons heen met rap tempo. Om de kansen die data en digitalisering te benutten, zien bedrijven ook de noodzaak van samenwerken in de keten. De bedrijven die achterblijven op deze digitale vloedgolf gaan daarentegen een onzekere toekomst tegemoet.

Duurzaamheidsrevolutie zal digitaliseringsrevolutie snel opvolgen

“Het belang van digitalisering is tijdens de coronacrisis nog eens extra duidelijk geworden. We staan aan het begin van de digitaliseringsrevolutie”, vertelt Frits van den Bos, innovatiemanager online retail en digitalisering GS1 Nederland. “Natuurlijk, sommige bedrijven zijn al een eind op weg en we zien frontrunners als Amazon, Facebook, Google, Alibaba die de toon zetten. Het omarmen van de digitale mogelijkheden biedt enorme kansen voor bedrijven.”

Jan Merckx, innovatiemanager duurzaamheid vult zijn collega aan: “Dat er nog veel veranderingen gaan komen, daar ben ik van overtuigd. De digitale transformatie neemt snel aan belangstelling toe en staat hoog op de agenda in de directiekamers. Het is ook cruciaal voor het businesssucces op de lange termijn. Bedrijven doen er verstandig aan daarin de duurzaamheidsagenda in mee te nemen. Want die duurzaamheidrevolutie zal snel volgen.”

Meegaan in de digitale vloedgolf

In de digitaliseringsslag gaat het erom hoe we de fysieke en digitale wereld samenbrengen. “Consumenten zoeken steeds vaker naar productinformatie, in de winkel en online.”, aldus Van den Bos. “Daarbij verwachten die consumenten dat ze 24/7 geholpen worden. Zo niet, dan zitten ze met één muisklik bij de concurrent.“ Om weloverwogen aankoopbeslissingen te kunnen nemen verwacht die consument dus meer en betere productinformatie:

• 80 procent van de consumenten gebruikt mobiele apparaten om informatie, beoordelingen en prijzen te zoeken voordat ze een aankoop doen.
• 65 procent van de consumenten doet onderzoek online voordat ze een voet in een winkel zetten.
• Reviews spelen in toenemende mate een rol van betekenis in het oriëntatie- en keuzeproces. 3/4 van de consumenten gebruikt wel eens reviews bij de aanschaf van producten.

“Het mooie is dat je je verpakking nu slim kunt maken als je deze door het scannen van de barcode met je smartphone verbinding kan laten maken met informatie die beschikbaar is over het product op het internet. Dit noemen we GS1 Digital Link. Je maakt dan de identificatie van een product online even betrouwbaar, uniek en uniform als bij het scannen in de winkel. Het maakt van de barcode een krachtig communicatiekanaal.”

Duurzame stroomversnelling

Ook het omvormen van de huidige economie – gebaseerd op groei, kopen en wegwerpen – naar een circulaire economie is een enorme transitie. Om de keten circulair te maken om het milieu minder te belasten zijn twee factoren cruciaal: samenwerken en informatie delen. “Digitaal transformeren en het streven naar een efficiënte, duurzame, transparante en dus circulaire keten is voor steeds meer bedrijven geen keuze, maar een noodzaak.”, zegt Jan Merckx. “We moeten wel. Europa jaagt met haar Green Deal nationale overheden aan om de doelen in 2030 en vervolgens 2050 te halen. “

Niet alleen overheden en Ngo’s eisen transparantie, ook de consument. Consumenten willen nu eenmaal weten wie hun product heeft gemaakt, of die op een sociale manier is gedaan en welke materialen zijn gebruikt. Ze zijn op zoek naar de authenticiteit van de ‘brand’, het merk dat erachter zit. En ze lijken steeds meer belang te hechten aan een duurzame levensstijl en minder georiënteerd te zijn op bezit. Meer en meer consumenten zijn zich bewust van het belang van duurzame producten en willen hiervoor betalen.”, aldus Merckx.

“Ook de consument moet ‘aan de bak’. Hij wordt onderdeel van het circulaire proces, een vormt een belangrijk onderdeel voor de circulaire economie. Hij is niet enkel en alleen de vragende partij voor data, maar zal zelf ook informatie moeten geven. De consument wordt namelijk gebruiker van een product, en wanneer dit product terug in de keten wordt gebracht is deze informatie heel belangrijk om een waardevol hergebruik te verzekeren.”

Data laten stromen

“Data is sleutel naar circulaire economie. Dan gaat het om het kunnen en willen delen van informatie en dat vraagt om standaardisatie, transparantie en deelbaarheid van informatie. Je moet van elkaar weten over welk product je het hebt, uit welke batch het komt of misschien ook om welk specifiek exemplaar het gaat. Al deze informatie breng je samen in een productpaspoort en hou je up-to-date zolang het product gebruikt wordt.”

Wie digitaal bewapend is, geeft zichzelf de beste kansen

Digitaliseren draait dus vooral om real-time betrouwbare data laten stromen. En hoe meer je de keten verlengt, hoe meer je kunt werken naar een digitaal duurzaam businessmodel. Bedrijven doen er goed aan om te kijken op welk vlak zij winst in efficiëntie, productiviteit, klantgerichtheid en samenwerking kunnen boeken.

Wie digitaal bewapend is, geeft zichzelf de beste kansen. Alles begint met de juiste identificatie van producten en diensten. Daar kun je dan weer allerlei data aan gaan koppelen. Maar hou de technologische mogelijkheden goed in de gaten. Want die gaan razendsnel.