Vaccin- en testkitlogistiek: ‘Zonder standaardisatie was dit nooit gelukt’
Corona is – nog steeds – een flinke beproeving voor logistieke ketens. Ondanks alle verstoringen in de supply chain, verliep de distributie van vaccins en testkits eigenlijk heel goed. Peter Korte, Vice President Life Sciences & Healthcare Benelux & Denemarken bij DHL: “We hebben iedereen geprobeerd inzicht te geven in wat er op ons afkwam. Door het gebruik van GS1 barcodes, is het ons gelukt om op tijd en kwalitatief goed te werken. Het maakt me bijzonder trots om te zien hoe we het verschil maken in zo’n pandemie.”
Logistiek dienstverleners zijn wel wat gewend. Toch betekende de Covid-19 uitbraak ook voor DHL dat een beetje pionieren noodzakelijk was. Korte: “In eerste instantie kregen we de vraag vanuit de overheid of we een aantal pallets met testkits konden opslaan. Dat ging om een relatief klein aantal van 32 pallets en was voor ons een manier om te laten zien dat we snel konden en wilden schakelen.” Een paar dagen na de toezegging landde het eerste toestel al met de bewuste testkits. “Die 32 pallets groeiden al snel uit naar 9.000 pallets en nog steeds bevoorraden we alle teststraten in Nederland.”
Astronomische aantallen
De logistieke operatie rond de vaccin- en testkitdistributie voor Nederland, Europa en landen erbuiten verzorgt DHL vanuit een healthcare campus van bijna 90.000 vierkante meter groot.
Vanuit Nederland verzorgen we de distributie voor vrijwel alle bestemmingen wereldwijd
Korte: “Een bestaande klant, een van de front runners op het gebied van PCR-testen, bracht als eerste ter wereld een sneltest op de markt. Dat leidde tot astronomische aantallen in de logistieke keten. Vanuit Nederland verzorgen we de distributie voor vrijwel alle bestemmingen wereldwijd, behalve voor de VS.”
Investeren in vriesruimte
De stappen die DHL Supply Chain zette waren een logisch gevolg van waar de markt behoefte aan had. Hoewel, niet helemaal. In de zomer van 2020 ontstond volgens Korte het idee om de logistieke operatie voor te bereiden op de komst van de vaccins. “Voor één van onze klanten, toevallig ook een vaccinproducent, hebben we een gedetailleerd plan uitgewerkt inclusief het verpakken van vaccins. Dat plan is aan onze board voorgelegd en er is goedkeuring gegeven voor een investering in een ‘ultra low temperature freezer farm’. Dat hebben we vervolgens in de tweede helft van 2020 uitgewerkt en opgezet. Daarmee hadden we de infrastructuur voor de gekoelde opslag van de vaccins op orde. Dat was een enorme klus, er komt meer bij kijken dan slechts bestellen en aansluiten. Er was een koppeling nodig met het building management systeem voor het controleren van de temperatuur en er was véél meer stroom nodig. Daarnaast ontstond de behoefte aan een installatie die de dampen van het droogijs kon afvoeren.”
Met inzicht de tsunami aan vracht te lijf gaan
Inzicht is heel veel waard. Om andere partijen in deze nieuwe vaccin- en testkitketen mee te krijgen creëerde DHL een whitepaper. “Daarmee wilden we handvatten bieden voor overheden, producenten en andere stakeholders in de supply chain over hoe ze konden bijdragen aan een goede distributie. Overigens is het produceren een aspect, maar de producten distribueren naar heel veel landen is eveneens intensief. We hebben het dan zomaar over 15.000 vluchten en 200.000 pallets voor tien miljard vaccins. Veel van die vaccins moeten bovendien op een lage temperatuur bewaard blijven. Dat maakt de keten complex, zeker naar derdewereldlanden.” Wat voor extra complexiteit zorgde was de afgenomen luchtvrachtcapaciteit. Veel vliegtuigen stonden stil omdat reizen moeilijk was. “Daarbij ontstond er een tsunami aan vracht, mede omdat de vaccins naar honderdduizenden distributiepunten wereldwijd moesten.”
‘Gelukkig waren de standaarden op orde'
“Juist door zoveel mogelijk met standaarden te werken, is het ons gelukt om op tijd en kwalitatief goed te werken. Standaarden als Global Trade Item Number (GTIN) en Serial Shipping Container Code (SSCC) zijn de belangrijkste die gelukkig op orde waren.” Die uitspraak van Korte laat weinig aan de verbeelding over.
Barcodes aanwezig: een eigen format bedenken voor het scannen van de goederenstroom was daardoor niet nodig
“Het was niet nodig om een eigen format te bedenken voor het scannen van de ingaande en uitgaande stromen goederen. Overigens zit voor de Covax stroom – prikken door rijke landen aan arme naties beloofd - ook de WHO er nog tussen die aangeeft welke standaarden we mogen gebruiken.” Korte erkent wel dat zijn bedrijf alle goederenbewegingen scant, maar dat dit op vaccinatiepunten en teststraten niet altijd gebeurt.
‘Iedereen zet twee stappen extra’
De Vice President Life Sciences & Healthcare Benelux & Denemarken merkt heel duidelijk dat alles en iedereen in de keten van de vaccins en testkits de urgentie van snel en efficiënt werken voelt. “Niemand zal daarnaast een dossier als dit op een stapeltje leggen. Het hebben van ‘purpose’ in de keten merk je. Daardoor zet iedereen twee stappen extra, iedereen wil goed doen. Als we een zending met vaccins moeten versturen, dan verwerken we die nog dezelfde dag. Zelfs als de aanvraag laat binnen komt.”
Onvoorziene werkzaamheden
Dat een supply chain nooit klaar is en uitdagingen blijven opdoemen, werd ook tijdens de Covid-19 uitbraak bewezen. DHL kreeg het verzoek om een miljoen testkits te verpakken naar losse verpakkingen. “Veel industriële verpakkingen zijn te groot en bevatten bij de testkits wel tot twintig doosjes. De vraag om deze testkits om te pakken hebben we op vijf locaties in de Benelux in vier weken gerealiseerd.”
