8-3-2023

De 2D barcode komt eraan, wat is het?

De traditionele barcode krijgt een upgrade! De introductie van de 2D barcode biedt fabrikanten en retailers nieuwe kansen voor digitalisering, procesoptimalisatie en communicatie. Het doel is dat de 2D barcode in 2027 breed geaccepteerd en gebruikt wordt in de retail. Maar wat is de 2D barcode, waarom neemt het belang van deze barcode toe en welke stappen moeten leveranciers en retailers nemen om klaar te zijn voor de 2D barcode? In dit artikel beantwoorden we alle vragen rondom de 2D barcode, beter bekend als QR-code.

De 2D barcode komt eraan, wat is het? - GS1 Tweeluik Artikel 2D

Wat is de 2D barcode?

De 2D barcode is de benaming voor een barcode die niet bestaat uit verticale streepjes naast elkaar, maar uit zowel verticale als horizontale blokjes. Naast het uiterlijke verschil biedt een 2D barcode ook meer opties om informatie op te slaan. Zo kan één 2D barcode verschillende informatie tonen aan een producent, retailer en consument. Een supermarkt ziet bijvoorbeeld informatie over voorraden terwijl de consument juist informatie over herkomst en samenstelling ziet.

De 2D barcode is een initiatief van de sector

Met de 2D barcode worden de fysieke en online wereld aan elkaar geknoopt en wordt een wereld aan data beschikbaar gesteld op de verpakking van alledaagse producten zoals pindakaas, rode kool, een boormachine of wasmiddel. Fabrikanten en retailers zien beide het belang en de kansen van de 2D barcode. Samen hebben zij het doel gesteld om in 2027 écht klaar te zijn voor de nieuwe barcode.

De investeringen en pilots voor de 2D barcode vinden al plaats. We zien dat de markt zich wereldwijd klaarmaakt voor deze upgrade, ook in Nederland starten steeds meer pilots. We durven daarom bijna zeker te zeggen dat 2027 het kantelpunt zal zijn waarbij merendeel van de markt gebruik maakt van 2D barcodes.

Sarina Pielaat

Knowledge engineer bij GS1 Nederland

Voordelen van de 2D barcode

Aan één product informatie koppelen over de inhoud, samenstelling van de verpakking, het gebruik en de houdbaarheidsdatum? De 2D barcode maakt het mogelijk en opent daarmee een wereld aan data voor zowel fabrikanten, retailers en consumenten.

Consumenten krijgen inzicht in producten en de manier waarop deze tot stand komen. Van kweker of fabriek tot aan de verkoper, en van productgebruik tot aan recycling van verpakkingsmaterialen of het product. De 2D barcode biedt informatie voor elke levensfase van het product.

Met alle data gekoppeld aan 2D barcodes verbeteren fabrikanten en retailers interne processen, werken we aan toekomstbestendige ketens en zetten we samen nieuwe stappen in duurzaamheid, voedselveiligheid en communicatie.

Daarmee biedt de 2D barcode voordelen op het gebied van:

  • Voorraadbeheer: beschikbaarheid en inzicht in de locatie van een product vereenvoudigt de handhaving van first in, first out (FIFO). Retailers verzekeren hiermee de versheid van producten, optimaliseren inkoopprocessen en voorkomen verspilling.
  • Traceerbaarheid: 2D barcodes zijn een toegangsweg naar toekomstbestendige ketens, waarin informatie over materialen, ingrediënten en partners in de toeleveringsketen voor iedereen beschikbaar zijn.
  • Veiligheid: fabrikanten en retailers hebben een extra middel om de verkoop van vervallen of teruggeroepen producten te voorkomen. Ook informatie over allergenen, ingrediënten en houdbaarheidsdata kunnen via de 2D barcode met consumenten gedeeld worden.
  • Duurzaamheid: met informatie over recycling, gebruik- en bewaaradviezen draagt de 2D barcode bij aan het verlengen van de levensduur, voorkomen van verspilling en betere recycling van producten en verpakkingsmaterialen. Daarnaast hebben fabrikanten en retailers de mogelijkheid om meer informatie te delen over zaken als de CO2 voetafdruk en duurzaamheid van producten.
  • Product authenticatie: 2D barcodes bieden fabrikanten mogelijkheden om de authenticiteit van producten aan te tonen en beschermen tegen namaakproducten.
  • Communicatie: fabrikanten en retailers voorzien klanten met informatie en inspiratie. Zo maken we het gebruik van producten leuk en eenvoudig en is de  2D barcode ook als marketingtool.

Fabrikanten en retailers maken zich klaar voor de 2D barcode

Hoewel 2027 nog even duurt en de pilots net van start zijn gegaan, moet er nog veel gebeuren voor de 2D barcode daadwerkelijk op grote schaal gebruikt kan worden:

“Een 2D barcode vraagt om een image scanner die de barcode kan lezen,” aldus Sarina Pielaat. “Soms betekent dit dat ook kassasystemen aangepast moeten worden en wanneer we verder kijken naar bijvoorbeeld dynamic pricing en voorraadbeheer vraagt dit ook aanpassing van software, niet alleen aan de kassa maar ook distributiecentra.”

Waar retailers gevraagd worden zich klaar te maken voor het lezen van 2D barcodes, zijn fabrikanten aan zet als het gaat om het plaatsen van de barcode op verpakkingen. Naast informatie voor retailers en het voldoen aan wetgeving is de 2D barcode ook een middel om informatie uit de hele keten te bundelen én te communiceren met de consument. Bij fabrikanten ligt de focus daarom nu op de vraag: welke informatie willen wij beschikbaar stellen? Zodra zij weten welke informatie beschikbaar is in de keten en welke informatie zij willen delen kunnen ze echt overgaan op het aanpassen van verpakkingen.

GS1 is partner van producenten en retailers

In de route van de 2D barcode richting grootschalig gebruik in retail is GS1 de partner voor fabrikanten en retailers. Een rol die uitstekend bij GS1 past, “wij zijn een kennisorganisatie en al onze initiatieven zijn gericht op het vastleggen en delen van eenduidige data. De 2D barcode is een volgende stap in onze missie, heldere data voor een duurzame wereld.”

Onderweg naar 2027 is GS1 in gesprek met fabrikanten en leveranciers over het verder toepassen van standaarden voor eenduidige data, het beschikbaar stellen en bruikbaar maken van informatie. We informeren en inspireren om data en kennis in verschillende markten te verzamelen, opslaan en gebruiken.

Tom Quets voert als Sectormanager Agrarisch & Vers bij GS1 Nederland veel gesprekken over de 2D barcode met organisaties aan het begin van onze voedselketen. Voor deze bedrijven actief in de agrarische sector ziet hij kansen om verder te digitaliseren, ketens te verbeteren en veel specifieker informatie te delen met verschillende doelgroepen.

“In agrifood valt nog veel te winnen op het gebied van data, terwijl overheden, handelspartners en consumenten steeds veeleisender worden in hun kennisbehoefte. Maar verdere digitalisering en inzet van data biedt primaire producenten en hun afnemers ook kansen om voedsel duurzamer, efficiënter en veiliger te produceren.”

Hoewel er tal van voorbeelden zijn over successen door digitalisering in de agrifood merkt Tom dat er werk aan de winkel is als het gaat om kennis over de technologische mogelijkheden of het in de hele agrarische sector toepassen van data standaarden. “De standaarden en de technologie zijn beschikbaar. Aan ons de mooie taak om kennis hierover te delen, draagvlak te creëren, vragen te beantwoorden en organisaties vooraan in de voedselketen binnen de agrarische sector te helpen zoveel mogelijk uit de 2D barcode te halen.”

Meer weten over de 2D barcode? Neem contact op met Sarina Pielaat via Sarina.Pielaat@gs1.nl of Tom Quest via Tom.Quets@gs1.nl